آشنایی با سیستم های آبیاری
این در حالیست که مدیریت مصرف آب برای کشاورزان و باغداران در ولویت نیست و در مناطقی که آب به مقدار کافی در دسترس باشد معمولا با بی توجهی کشاورزان هدر می رود. بنابراین مدیریت منابع آب و تعیین روش های آبیاری مناسب و حتی ترغیب کشاورزان در استفاده ی بهینه از آب بسیار ضروری به نظر می رسد.
قايسه آمار منتشره سازمان خواروبارجهاني در سالهاي 1990و 2000نشان ميدهد كه با تغييرات ناچيز، كـل سـطح زيركـشت آبـي
جهان در رقم 271ميليون هكتار ثابت مانده است در حالي كه كل اراضي قابل كشت 1500ميليون هكتار برآورد گرديده اسـت. سـطح
زير كشت ايران كه در چرخه كشاورزي قرار دارد ساليانه حدود 18ميليون هكتار ميباشد كه سطح زير كشت آبي آن 7/5ميليون هكتار
و بقيه به كشت ديم و آيش اختصاص دارد. اين امر نشان ميدهد كه با وجود اراضي قابل كشت، به دليل محدوديت منـابع آب، هرسـاله
بخشي از اراضي كه دسترسي به آب مطمئن ندارند به اميد بارندگي، به صورت ديم كشت ميشوند. بررسي آمار سطح تحت پوشش انواع
روشهاي آبياري نشان ميدهد كه هرساله به سطح زير پوشش آبياري تحت فشار افزوده ميشود. در بعضي كشورها از آبياري تحت فشار
به صورت آبياري تكميلي استفاده ميشود و گاهي تا 90درصد مزارع با اين روش آبياري ميشوند. كشور ايران از نظر سطح اراضـي آبـي
جزو ده كشور اول عضو كميته بينالمللي آبياري و زهكشي بوده ولي تنها 5درصد اراضي فارياب به روش هاي آبياري تحت فشار مجهـز
شدهاند. بر طبق آمار منتشره اداره كل توسعه روشهاي آبياري تحت فشار تا كنون 403هكتار مزارع و باغات و گلخانهها زير پوشش اين
روشها رفته است كه حدود 103هزار هكتار آن انواع قطرهاي و ميكرو و 300هزار هكتار آن از انواع روشهاي باراني بوده است.
معيارهاي انتخاب روشهاي مختلف آبياري:
هدف اصلي آبياري، تأمين آب مورد نياز گياهان است، اما اهداف ديگري نيز از عمل آبياري ميتواند مورد نظر باشد. اين اهداف عبارتنـد
از كنترل درجه حرارت براي رشد بهتر گياه، شستشوي خاكهاي شور، نـرم كـردن خـاك بـراي سـهولت عمليـات خـاكورزي و غيـره.
روشهاي مختلفي براي رسيدن به اين اهداف در سراسر جهان وجود دارد و از روشهاي بسيار قـديمي و ابتـدايي گرفتـه تـا روشهـاي
پيشرفته هر كدام داراي محاسن و معايب خاص خود است. شرايط اساسي انتخاب هر روش با در نظر گرفتن عوامل زير تعيين ميشود:
-1خصوصيات خاك؛
-2وضع توپوگرافي و شيب اراضي؛
-3شرايط آب و هوايي؛
-4نوع محصول زراعي؛
-5روشهاي معمول آبياري در منطقه و مهارت زارعان و قدرت تطبيق آنها با روشهاي نوين؛
-6توجيه اقتصادي روشها؛
-7مقدار و كيفيت آب قابل استفاده در آبياري و بازدههاي آبياري؛
-8امكانات تهيه وسايل و ماشينآلات و قطعات يدكي؛
-9نيروي انساني
برای مطالعه و آشنایی بیشتر با روش های آبیاری کلیک کنید