مقدمه 

طرح های جمع آوری فاضلاب با توجه به مزایای فراوان آن، دستیابی به اهداف مهم زیست محیطی را ممکن می سازد و این امر با برنامه ریزی جامع میسر می گردد.

هم اکنون 30 % از جمعیت شهری کشور زیر پوشش شبکه فاضلاب قرار دارند و در 205 شهر کشور به طور هم زمان شبکه جمع آوری فاضلاب در حال احداث است و پیش بینی شده است که سالانه 4 تا 5% جمعیت شهری کشور زیر پوشش شبکه فاضلاب قرار گیرد.(1)

از آن جا که هزینه اجرای شبکه های فاضلاب به ویژه برای شهرهای بزرگ بسیار زیاد است، هر گونه بهینه سازی درفرآیند طراحی شبکه های فاضلاب مانند به کارگیری سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، موجب کاهش هزینه ها و صرفه جویی سرمایه خواهد شد.( 2)

 سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) ابزاری برای ذخیره، نگه داری، مدیریت و تجزیه و تحلیل اطلاعات جغرافیایی می باشد و جهت کار کردن هم زمان با داده هایی که وابستگی مکانی (جغرافیایی) و توصیفی دارند، طراحی شده است. ( 3)
به طور مثال، در تهران تهیه نقشه های زیرزمینی درشبکه 9 هزار کیلومتری فاضلاب با استفاده از GIS صورت گرفته است. سیستم مذکور می تواند مکان های منفصل و مناطق قابل توسعه و بهره برداری و نیز مناطق نیازمند به تعمیر و نگه داری را نشان دهد ( 4).

در تحقیق حاضر، از نرم افزار ArcGIS به منظور تهیه و تأمین داده های مکانی و غیر مکانی (توصیفی) مورد نیاز برای طراحی شبکه فاضلاب استفاده شده است. سپس با استفاده از برنامه نگارش شده، تحلیل شبکه فاضلاب انجام گرفته است.در نهایت، طراحی شبکه فاضلاب با استفاده از نر م افزار ArcGIS و برنامه نگارش شده، ازنظر تسهیلات فراهم شده به وسیله آن ها بررسی شده است.