فاضلاب چیست؟
به صورت کلی تعریف فاضلاب را می توان اینگونه بیان کرد، آب یا سیالی که مقادیر آلاینده ها و مواد خارجی وارد در آن به قدری زیاد باشد که سلامت انسان و محیط زیست را به خطر بیندازد.

تصفیه فاضلاب:
تصفیه‌ی فاضلاب در واقع هرگونه فرآیند یا عملیاتی که برای کاهش یا حذف آلودگی ها از فاضلاب انجام شود. پساب تولید شده باید قابلیت استفاده مناسب و مطمئن برای مصارف غیر شرب را داشته باشد.

اهمیت تصفیه فاضلاب:

.1حفظ محیط زیست
 

.2سلامت و بهداشت انسان
 

.3استفاده مجدد شامل:

• تصفیه فاضلاب خام و استفاده مجدد از پساب برای مصارف غیر شرب به ویژه کشاورزی

• استفاده از لجن باقی مانده در فرایند های تصفیه به عنوان کود جهت مصارف کشاورزی و صرفه جویی در مصرف کود های شیمیایی

• استفاده از گاز متان تولید شده در تصفیه خانه جهت تامین انرژی لازم برای بخش های مختلف

انواع فاضلاب :

فاضلاب شهری: (فاضلاب بهداشتی)

فاضلاب خانه ها، موسسات، ساختمان های تجاری و ...
و گاهی فاضلاب صنایع کوچک

پارامتر های کیفی فاضلاب:

• پارامتر های کیفی فاضلاب معمولا در شهر های مختلف یکسان بوده ولی غلظت مواد تشکیل دهنده فاضلاب تابع الگوی مصرف آب است.

• فاضلاب شهری شامل %9/99آب و %01/0مواد خارجی (آلاینده ها) می باشد.

فاضلاب صنعتی ( صنایع و کارخانه های بزرگ ):

به لحاظ کمی و کیفی از صنعتی به صنعت دیگر متفاوت است. حتی در یک صنعت فاضلاب بخش های مختلف به لحاظ کیفی با هم تفاوت دارند.
 

مهمترین تفاوتی که فاضلاب صنعتی با شهری دارد عبارت است از:

1-امکان وجود مواد و ترکیبات شیمیایی و سمی در فاضلاب صنعتی بیشتر است.
2-خاصیت خورندگی آن بیشتر است.
3-خاصیت اسیدی و قلیائی بیشتری دارد
4-امکان وجود ارگانیسم های زنده در آن کمتر است.

فاضلاب های کشاورزی:

حاوی انواع آفت کش ها، سموم شیمیایی، و حشره کش ها و ترکیبات نیترات و فسفات

 

مشخصات کیفی فاضلاب:
 

 

خصوصیات فیزیكی فاضلاب:
 

1-رنگ:

• رنگ فاضلاب شهری نشان دهنده عمر آن است.
• فاضلاب تازه دارای رنگ خاکستری است.
• با گذشت زمان در اثر گندیدگی و کهنه شدن رنگ فاضلاب تیره و سیاه می گردد.
• در صنایع رنگ آن بستگی به نوع مواد مصرفی دارد.

2-بو:

• بوی فاضلاب ناشی از گازهایی است که در اثر متلاشی شدن مواد آلی بوجود می آید.
• بوی فاضلاب کهنه ناشی ازگاز هیدروژن سولفوره است که در اثر فعالیت باکتریهای بی هوازی رخ
می دهد.

3-دمای فاضلاب :

بعلت اعمال زیستی گرمای فاضلاب معمولا بیشتر و گرمتر از آب در همان محیط است.

4-وزن مخصوص فاضلاب:

با توجه به سبک بودن مواد خارجی برابر آب در نظر گرفته می شود.

pH -5 فاضلاب:

فاضلاب تازه دارای pH=7است ولی در اثر گندیدگی پی اچ آن اسیدی می شود.

 

خصوصیات شیمیایی و بیولوژیكی فاضلاب شهری:

مهم ترین اجزای تشكیل دهنده فاضلاب شهری:

1-جامدات معلق: عمدتاً شامل پسماندهای غذایی، فضولات بدن انسان، کاغذ، پارچه و ذرات خاک
2-مواد آلی فاضلاب : عمدتاً شامل پروتئینها ( 40تا 60درصد)، کربوهیدراتها ( 25تا 50درصد) و لیپیدها (تقریباً 10درصد)
3-عوامل بیماریزا: انواع عوامل بیماریزا با منشأ آبی یافت می شوند که شامل باکتریها، ویروسها، پرتوزوآ و انگلها می باشند.

 

استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست ایران جهت استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده

پارامتر کیفی کشاورزی تخلیه به رودخانه ها تخلیه به آبهای زیرزمینی

5-9 6/5-8/5 6- 8/5 pH
30 30 100 (mg/l) BOD
60 60 200 COD

40 40 100 TSS
رنگ(واحد رنگ) 75 75 75
-
0/5
≥1000/عدد100ml
≥400/عدد100ml
-
50 50
0/5
≥1000/عدد100ml
≥400/عدد100ml
یك عدد در لیتر≥
)NTU( کدورت
مواد پاك کننده ()mg/l
کل کلیفرم
کلیفرم مدفوعی
تخم نماتودها
1/5
≥1000/عدد
≥400/عدد
-
100ml
100ml


انواع مراحل تصفیه فاضلاب :

1-تصفیه مقدماتی ( اولیه )
2-تصفیه ثانویه
3-تصفیه پیشرفته

• برای تخلیه فاضلاب به محیط زیست (آب یا خاک) لازم است تصفیه اولیه و ثانویه انجام شود .

کار های فیزیکی برای تصفیه فاضلاب: مثل آشغال گیری ، ته نشینی ، انعقاد و فیلتراسیون

عملیات واحد :

افزودن مواد شیمیایی یا استفاده از فعالیت های بیولوژیکی میکروارگانیسم ها جهت تصفیه فاضلاب

فرایند واحد :

فرایند واحد شیمیایی : افزودن مواد تصفیه کننده برای لخته سازی ، میکروب کشی با افزودن کلر
فرایند واحد بیولوژیکی : راکتور لجن فعال یا فیلتر چکنده ، لاگون هوادهی و ...
راکتور : هر مخزن یا حوضچه ای که عملیات واحد یا فرایند واحد در آن انجام شود .

تصفیه مقدماتی ( اولیه )

شامل:
1-آشغالگیر
2-ایستگاه پمپاژ
3-کانال انتقال آب : آرام کردن جریان فاضلاب
4-آشغالگیر ریز
5-کانال دانه گیر : ذرات جامد درشت مثل شن و ماسه را از فاضلاب حذف کند ( قطر بیش از ) mm 0.2 جداسازی تقریباً نیمی از جامدات معلق و تقریباً 30درصد کل BODفاضلاب ورودی
6-حوضچه پیش ته نشینی:
- فاضلاب خروجی از حوضچه پیش ته نشینی بین 50تا 70درصد ذرات جامد معلق خود را از دست میدهد . TSSخروجی = %50تا TSS %70ورودی
- حدود %30ذرات جامد حذف شده در تصفیه اولیه مواد آلی بوده و بقیه مواد معدنی هستند .
7- حوضچه متعادل ساز : تنظیم دبی فاضلاب و همین طور کیفیت فاضلاب . منظور از دبی فاضلاب مقدار حجمی از فاضلاب است که در واحد سطح در واحد زمان میگذرد .
8-واحد خنثی سازی : برای تنظیم pHآب

تصفیه ثانویه :

1- روش کشت میكروبی معلق ( مثل راکتور لجن فعال )
2- روش کشت میكروبی متصل ( مثل صافی های چكنده)

 

برای دریافت متن کامل مقاله دانلود کنید.