در مبحث فاضلاب مواد دانه ای به موادی گفته می شود که دارای سه خصوصیت زیر باشد :

- در جریان تصفیه، تجزیه و گندیده نشوند مثل : شن، ماسه، زغال، پوست تخم مرغ، فیلتر سیگار، دانه های نباتات، هسته میوه ها و مشابه آنها.

- سرعت ته نشینی آنها بیش از سرعت ته نشینی مواد آلی فاسد شدنی باشد.

- دانه ها قابلیت جذب و اتصال به یکدیگر را نداشته و به صورت مستقل ته نشین شوند.

اهداف دانه گیری

حوضهای دانه گیری که واحد اصلی تصفیه مقدماتی است، به منظور انجام مقاصد زیر احداث می شوند:

- تقلیل گرفتگی لوله ها

- حفاظت وسایل مکانیکی در مقابل سایش

- حفاظت حجم مفید حوض های هوادهی و هاضمهای لجن به علت تجمع دانه ها در کف

- حفاظت از افشانک های هوادهی برای جلوگیری از گرفتگی آنها

سرعت افقی جریان فاضلاب در حوض های دانه گیر

سرعت افقی جریان فاضلاب را در اغلب حوضهای دانه گیر حدود 0/3 متر بر ثانیه در نظر می گیرند تا دانه ها ته نشین شوند. سرعت های کم سبب می شود که مواد آلی در حوض نیز ته نشین شود و با تجزیه و گندیدگی آنها، بوی ناخوشایند از حوض دانه گیر متصاعد و سرعتهای جریان زیاد فاضلاب در حوض دانه گیر سبب فرار دانه ها از حوض  می گردد.

   دانلود PDF  مقاله روش های مختلف دانه گیری در فرآیند تصفیه فاضلاب